Polska fundacja rodzinna

Głównym celem, który fundacja ma spełniać, to zarządzanie oraz ochrona wypracowanego przez lata majątku. Jest więc świetnym narzędziem do akumulacji kapitału – innymi słowy ma za zadanie chronić oraz pomnażać majątek rodzinny oraz zapewnić trwanie firmy przez następne pokolenia. 

Rozwiązanie to nie jest niczym nowym i znane jest na całym świecie od lat. 

• Fundacja rodziny Oetker – niemieckiego właściciela spółki Dr August Oetker KG, znanego producenta spożywczego 
• Fundacja Hans Wilsdorf Foundation – niemieckiego założyciela marki ROLEX, znanych na całym świecie luksusowych zegarków 
• Fundacja rodziny Wallenbergów – szwedzka rodzina kontrolująca koncern Ericsson, bank Skandinavska Enkilda Banken czy firmy Electrolux i SAAB

Główne korzyści płynące z fundacji rodzinnej, to: 

Ochrona prywatnego majątku – fundacja rodzinna ponosi odpowiedzialność za zobowiązania fundatora tylko do wartości mienia wniesionego do niej przez fundatora. Odpowiedzialność fundatora została zatem w sposób bezpośrednio ograniczona, to z kolei sprawia, że staje się ona interesującym narzędziem do ochrony majątku prywatnego. 

Brak składki do ZUS – wszystkie przychody beneficjentów fundacji z tytułu wypłat z fundacji rodzinnej nie podlegają składkom na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. 

Korzystne opodatkowanie – fundacja rodzinna będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (podobny do estońskiego CIT). W momencie, gdy fundacja przekaże świadczenia na rzecz beneficjenta powstanie obowiązek zapłaty podatku CIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania jest to tzw. „odroczony podatek” znany z estońskiego CIT, gdzie obowiązek zapłaty podatku nastąpi dopiero w przypadku wypłaty środków należnym beneficjentom. Ponadto, ustawodawca wprowadził korzystne zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku beneficjentom świadczeń. Mowa tutaj o szerokim katalogu krewnych tzw. “grupa 0”, którzy z obowiązku podatkowego w przypadku otrzymania świadczeń – są całkowicie zwolnieni. Należą do nich: małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierbowie, zięciowie i synowe, rodzeństwo, ojczym i macocha oraz teściowe fundatora. Natomiast beneficjenci z poza rodzinnego katalogu, będą musieli od wypłaty świadczeń zapłacić podatek PIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania lub 10% w przypadku grupy I i II (będą to osoby z poza najbliższej rodziny – zięć, synowa, ojczym, macocha, teściowie, zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców). Podsumowując, w przypadku beneficjentów z tzw. „grupy 0”, która jest zwolniona będzie to 15% CIT / 0% pit, a w przypadku osób z poza tej grupy będzie to 15% CIT / 15% PIT lub 10% PIT. 

Jak założyć fundację rodzinną? 

1. złożenie przez Fundatora przed notariuszem oświadczenia o powołaniu fundacji rodzinnej. Można to zrobić w formie aktu założycielskiego lub w formie testamentu
2. sporządzenie statutu (zbioru zasad działania fundacji) w formie aktu notarialnego 
3. wpłacenie na rachunek fundacji majątku w wysokości co najmniej 100.000 zł (tzw. fundusz założycielski) 
4. ustanowienie organów założycielskich 
5. zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych 

Jaką działalność może prowadzić fundacja rodzinna? 

Musimy mieć na uwadze, że fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie w ograniczonym zakresie. Natomiast wydaje się, że wystarczającym, by mogła uchodzić za świetny wehikuł inwestycyjny w ramach biznesu rodzinnego. Między innymi, będzie mogła: 

• zbywać mienie (pod warunkiem, że takie mienie nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia)  
• uczestniczyć w obrocie papierów wartościowych (akcje i obligacje) 
• świadczyć usługi w zakresie najmu i dzierżawy 
• pobierać odsetki od lokat bankowych
• pobierać dywidendy z podziału zysków spółek 
• udzielać pożyczki beneficjentom fundacji oraz spółkom (osobowym i kapitałowym), w których fundacja jest wspólnikiem 

Warto zauważyć, że przepisy dotyczące fundacji rodzinnej są podobne do przepisów regulujących spółki prawa handlowego, co należy odbierać pozytywnie, bowiem nie spowoduje to konieczności wypracowywania nowej praktyki orzeczniczej i z pewnością pozwoli na posiłkowe korzystanie doktryny wypracowanej przez lata obowiązywania Kodeksu spółek handlowych. 

Zgodnie z aktualnym procesem legislacyjnym, wszystko wskazuje na to, że pierwsze fundacje rodzinne będzie można zakładać już na przełomie czerwca i lipca bieżącego roku.