PRAWO SPADKOWE

Spadki

PRAWO SPADKOWE

Klienci kancelarii TKW mogą liczyć na kompleksowe i profesjonalne wsparcie oraz doradztwo w postępowaniach spadkowych. Reprezentujemy klientów na każdym etapie postępowania spadkowego. 

W ramach specjalizacji „SPADKI” nasze usługi obejmują między innymi:

→ Doradztwo w zakresie optymalnego rozwiązania, co do sposobu przekazania majątku po śmierci

→ Prowadzenie postępowania o stwierdzenia nabycia spadku z ustawy i z testamentu

→ Przyjęcie lub odrzucenie spadku

→ Unieważnienie testamentu

→ Dział spadku (podział majątku spadkowego w drodze sądowej lub polubownej)

→ Uznanie spadkobiercy za niegodnego (tzw. „wydziedziczenie”)

→ Obalenie pozbawienia prawa do zachowku (tzw. „wydziedziczenie”)

→ Zabezpieczenie spadku i spis inwentarza

→ Sprawy o wykonanie zapisu lub polecenia

→ Odpowiedzialność za długi spadkowe

→ Reprezentacja osób ubiegających się o prawo do zachowku 

Jak najlepiej przekazać majątek? 

Testament notarialny – optymalnie najbezpieczniejsza forma przekazania majątku. Testament holograficzny – sporządzony w całości czytelnym pismem odręcznym, z datą i podpisem.

Testament, a darowizna 

Główne różnice między testamentem a darowizną dotyczą momentu, w którym następuje przekazanie majątku. Testament ma skutek po śmierci testatora, podczas gdy darowizna pozwala na natychmiastowe obdarowanie. W obu przypadkach wstępuje też obowiązek zapłaty zachowku. 

Czym jest zachowek? 

Zachowek to prawo, które chroni bliskich osób po zmarłym, gwarantując pewne minimum dziedziczenia, nawet jeśli zostaną pominięte w testamencie lub spadkodawca rozdysponuje majątek w inny sposób (np. przez darowiznę). Osoby, które nie otrzymały należnego im majątku, mogą domagać się brakującej kwoty. Aby to zrobić, muszą spełnić dwa warunki: być blisko spokrewnionymi ze zmarłym i zostać pominiętymi w testamencie lub otrzymać mniej niż przewidują przepisy

Zachowek, a testament 

Najczęstszy przypadek płacenia zachowku występuje, gdy spadkodawca całkowicie pomija uprawnioną osobę w testamencie, np. przekazując cały majątek tylko jednemu dziecku, pomijając inne. Inna sytuacja to kiedy spadkodawca zostawia uprawnionej osobie mniej niż przewiduje ustawa, na przykład żonie otrzymującej mniej niż wynosi jej zachowek. W takiej sytuacji można domagać się od pozostałych spadkobierców uzupełnienia należnego zachowku.

Zachowek a dziedziczenie ustawowe

Jeśli spadkodawca nie pozostawił testamentu, istnieje nadal możliwość, że danej osobie przysługuje zachowek. To dlatego, że przy obliczaniu wartości zachowku uwzględnia się nie tylko samą wartość spadku, ale także większość darowizn dokonanych za życia spadkodawcy oraz potencjalne zapisy windykacyjne.

To oznacza, że nawet jeśli spadkodawca przekazał wartościowe przedmioty w formie darowizny, może nadal pojawić się obowiązek zapłaty zachowku – nawet bez testamentu i mimo tego, że prawo do spadku przysługuje najbliższym osobom.

Zachowek, a darowizna 

Darowizna może również wpłynąć na zachowek poprzez jej zaliczenie do schedy spadkowej. Oznacza to, że jeśli osoba uprawniona do zachowku otrzymała wcześniej darowiznę od zmarłego, kwota tej darowizny zostanie uwzględniona w należnym jej zachowku. W konsekwencji może się zdarzyć, że nawet jeśli otrzymała niewiele lub nic w ramach spadku, nie będzie miała prawa do żądania zachowku.

Jak się bronić przed zachowkiem? 

 Uniknięcie obowiązku zapłaty zachowku może być osiągnięte poprzez przedawnienie roszczenia osoby uprawnionej. Ważne jest, aby pamiętać, że prawo do zachowku musi być egzekwowane w określonym terminie. Po jego upływie możliwe jest jedynie bezskuteczne dochodzenie tego świadczenia nawet drogą sądową.

Wydziedziczenie 

Sam spadkodawca może również zdecydować, że osoba uprawniona do zachowku ‘nie zasługuje’ na to świadczenie i podjąć kroki w celu Jej wydziedziczenia. Jednakże taką decyzję można podjąć tylko z trzech określonych powodów, a mianowicie gdy uprawniony:

  1. Postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, na przykład popełniając przestępstwa lub prowadząc destrukcyjny tryb życia
  2. Dopuścił się umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności spadkodawcy lub jednej z najbliższych mu osób, albo dopuścił się rażącej obrazy czci
  3. Uporczywie nie wywiązuje się z obowiązków rodzinnych względem spadkodawcy

Ostateczna decyzja co do skuteczności wydziedziczenia z powyższych powodów należy do sądu. Czasami okazuje się, że choć spadkodawca uznał zachowanie osoby za wystarczająco naganne, aby ją wydziedziczyć, to obiektywnie nie można potwierdzić, że osoba ta zasługiwała na pozbawienie prawa do zachowku. Ważne jest również to, że skuteczne wydziedziczenie może być dokonane tylko poprzez testament, w którym należy podać zarówno powód (odwołując się do jednego z trzech wymienionych powyżej punktów), jak i uzasadnienie.

Odrzucenie spadku 

Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć przed Sądem lub notariuszem. Przed Sądem możliwe jest to zarówno ustnie, jak i na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym. Istotne jest zachowanie terminu – spadkobierca ma 6 miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o swoim powołaniu, aby złożyć odrzucenie spadku.

Unieważnienie testamentu 

Podważenie testamentu możliwe jest jedynie poprzez proces sądowy. W przypadku sporządzenia aktu notarialnego konieczne jest uzyskanie jednomyślności wszystkich uczestników. Notariusz jest zobowiązany odmówić sporządzenia aktu dziedziczenia, jeśli którykolwiek z nich podniesie wątpliwości co do ważności testamentu.

Aby unieważnić testament, konieczne jest udowodnienie, że spadkodawca zmieniłby swoją wolę, gdyby miał poprawne informacje o rzeczywistej sytuacji. Nie ma znaczenia, czy błąd popełniony przez autora testamentu był świadomy

Odpowiedzialność za długi spadkowe 

Odpowiedzialność zmienia się w zależności tego sytuacji, czy dokonano już dział spadku, czy nie. 

Dział spadku powoduje zmianę odpowiedzialności spadkobierców za długi pozostawione przez zmarłego. Przed przeprowadzeniem podziału spadku, spadkobiercy odpowiadają solidarnie za te zobowiązania, co oznacza, że wierzyciel może żądać spłaty od każdego z nich osobno nawet do całej wysokości długu

Prawnik od spadków 

Szukasz kancelarii zajmującej się prawem spadkowym? 

Kancelaria TKW zajmuje się sprawami dotyczącymi spadków na terenie Gdańska, Gdyni, Sopotu (Trójmiasto), a także obsługujemy klientów w całej Polsce.