autor: TKW Kancelaria Radców Prawnych
data publikacji: 02.10.2024 r.
Kredyty bankowe są jednym z najczęściej wykorzystywanych źródeł finansowania. Mogą być zabezpieczone aktywami przedsiębiorstwa, co niekiedy będzie niezbędne, gdy mamy do czynienia z podmiotem w postępowaniu naprawczym. Należy pamiętać o ograniczeniach związanych z dokonywaniem zabezpieczeń na majątku Dłużnika po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Ponadto, trzeba wziąć pod uwagę, że podmioty trafiające do restrukturyzacji mają już “nadszarpnięty” scoring BIK, co może pozbawić możliwości zaciągnięcia kredytu, czy pożyczki od Banku.
Finansowanie tego typu występuje najczęściej. Na rynku mamy wyspecjalizowane podmioty, które szukają okazji do inwestowania w firmę będącą w restrukturyzacji. Często tego typu finansowanie wiąże się z oddaniem części firmy w formie udziałów, czy akcji lub sprzedaży jej aktywów.
Gwarancja – jest jednym z rodzajów zabezpieczenia finansowania najczęściej udzielana przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Zabezpieczenie spłaty wierzytelności wobec Banku komercyjnego po otwarciu postępowania nie jest możliwe. Natomiast, jeżeli taka gwarancja zostanie wypłacona przez otwarciem postępowania, Bank Gospodarstwa Krajowego stanie się wierzycielem w i będzie miał prawo do udziału w głosowaniu nad układem.
Poręczenia – po otwarciu restrukturyzacji obowiązują nadal – w praktyce często wierzyciel, zwróci się bezpośrednio do poręczyciela o zapłatę wierzytelności. Warto mieć to na uwadze decydując się na otwarcie postępowania.
Finansowanie, zarówno bankowe, pochodzące ze środków funduszy, czy tzw. “aniołów biznesu”, będzie wymagać zabezpieczenia na majątku przedsiębiorstwa. W trakcie restrukturyzacji prawa tych wierzycieli nie mogą zostać naruszone. Jeżeli propozycje układowe przewidują pełne zaspokojenie wraz z odsetkami wierzytelności zostaną objęte układem z mocy prawa (w tym wypadku zgoda wierzycieli nie będzie wymagana).
Zaletą kapitału własnego, to przede wszystkim brak kosztów odsetkowych, stabilność oraz elastyczność. Przewaga kapitału obcego to łatwa dostępność w większych kwotach oraz tworzenie dźwigni finansowej. Należy jednak pamiętać, że korzystając z kapitału obcego, zawsze na końcu zostajemy z wierzytelnością do uregulowania.
Emisja akcji w procesie restrukturyzacji powinna zostać opisana w propozycjach układowych poprzez konwersję wierzytelności na akcje.
Koszty pozyskania kapitału powinny być przedmiotem dokładnej analizy przed podjęciem decyzji o zaciągnięciu kolejnego zobowiązania. Szczegółowa analiza umowy jest kluczowa. Warto mieć świadomość, że na koszty pozyskania kapitału składa się wiele czynników, między innymi odsetki, prowizja, marża, czy inne koszty okołokredytowe takie jak doradztwo finansowe, czy prawne.
Długoterminowe zobowiązania wiążą się z regularnymi płatnościami odsetek i kapitału, co może obciążać płynność finansową przedsiębiorstwa. Wskaźniki płynności, takie jak wskaźnik bieżącej płynności (current ratio) i wskaźnik szybkiej płynności (quick ratio), pomagają ocenić zdolność przedsiębiorstwa do regulowania swoich zobowiązań krótkoterminowych. Wysoki poziom długoterminowych zobowiązań może negatywnie wpływać na te wskaźniki.
Kredytodawcy oceniają zdolność kredytową przedsiębiorstwa za pomocą analizy jego historii kredytowej (BIK), wskaźników finansowych oraz przepływów pieniężnych, a także badając ogólną kondycję finansową, posiadany majątek, czy środki trwałe w firmie. Sprawdzają firmę pod kątem składania wniosków o upadłość w przeszłości.
Instytucje finansowe oferuje szeroki wachlarz wsparcia dla przedsiębiorców. Między innymi Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) zabezpiecza wierzytelności poprzez udzielenie gwarancji. Ponadto, skorzystać można z dotacji, grantów, czy kredytów restrukturyzacyjnych. W Polsce dostępny jest też Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, który oferuje pomoc finansową dla osób i firm spłacających kredyty,które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej.
Niezależnie od kwestii związanych z zabezpieczeniem finansowania na restrukturyzację należy pamiętać, że proces nie obejmuje wszystkich wierzytelności. Przede wszystkim nie będą objęte układem wierzytelności alimentacyjne, z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci.
Celem restrukturyzacji jest przede wszystkim uniknięcie upadłości przez Dłużnika. Po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego firma uzyskuje tzw. “ochronę”, polegającą na zawieszeniu toczących się postępowań egzekucyjnych, możliwości wypowiedzenia kluczowych umów, a także uzyskuje moratorium na spłatę zobowiązań.