autor: Radca Prawny Andrzej Kopeć
data publikacji: 18.11.2024 r.
Test prywatnego wierzyciela to dokument, który umożliwia ocenę, czy zgoda wierzyciela publicznego (np. ZUS lub Urzędu Skarbowego) na nowe warunki spłaty zobowiązań dłużnika nie stanowi niedozwolonej pomocy publicznej.
Test służy do ustalenia, czy decyzja wierzyciela publicznego, np. o rozłożeniu na raty zaległości podatkowych lub składek ZUS, jest uzasadniona ekonomicznie. Jeśli zgoda na takie działania prowadzi do bardziej korzystnego zaspokojenia wierzyciela w porównaniu z alternatywnym scenariuszem, jakim jest egzekucja, to decyzja ta nie stanowi pomocy publicznej.
Podstawą prawną sporządzania testu prywatnego wierzyciela jest prawo unijne, w szczególności art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zawiadomienie Komisji Europejskiej określa, że decyzje wierzycieli publicznych muszą być podejmowane na zasadach rynkowych, aby uniknąć naruszenia zasad pomocy publicznej.
Wymagany jest przede wszystkim w toku postępowań restrukturyzacyjnych (obligatoryjnie w przypadku, gdy mamy w układzie podmiot publicznoprawny).
Co raz częściej, gdy Przedsiębiorca wnioskuje o rozłożenie zadłużenia w ZUS lub Urzędzie skarbowym na raty – organ zobowiązuje do sporządzenia i przedłożenia takiego dokumentu i warunkuje od jego wyników, decyzję, co do zawarcia ugody z Dłużnikiem. Dzieje się tak w sytuacjach, gdy nie mają oni możliwości skorzystania z pomocy publicznej w ramach dostępnych przepisów, na przykład z powodu wyczerpania limitu pomocy de minimis.
Test prywatnego wierzyciela pozwala organom publicznym wykazać, że ich decyzje nie naruszają zasad konkurencji i są zgodne z regułami rynku. Tym samym:
Jeśli test wykaże, że spłata 100% zobowiązań w ratach w okresie 2 lat jest bardziej opłacalna niż potencjalne uzyskanie 80% w wyniku długotrwałego postępowania egzekucyjnego, wierzyciel publiczny może przyjąć takie rozwiązanie bez ryzyka naruszenia zasad pomocy publicznej.
W pierwszej kolejności należy oszacować, jakie środki finansowe można uzyskać z likwidacji majątku dłużnika. Ważne jest uwzględnienie majątku, który jest obciążony zabezpieczeniami, ponieważ jego sprzedaż może generować ograniczone korzyści dla wierzyciela publicznego.
Następnie trzeba przewidzieć koszty związane z przeprowadzeniem postępowania upadłościowego lub egzekucyjnego. W analizie uwzględnia się m.in. koszty administracyjne, honoraria syndyka lub komornika oraz inne wydatki wynikające z procedur prawnych.
Ostatnim krokiem jest przeprowadzenie symulacji, która określi, jaki procent należności wierzyciel publiczny może odzyskać w ramach postępowania upadłościowego lub egzekucyjnego. Symulacja uwzględnia przepisy dotyczące pierwszeństwa oraz proporcjonalnego zaspokajania wierzytelności wobec różnych grup wierzycieli.
Negatywny wynik testu prywatnego wierzyciela może mieć istotne konsekwencje dla przedsiębiorcy, który ubiega się o odroczenie płatności lub rozłożenie zaległości na raty. Wynik taki oznacza, że proponowane przez dłużnika warunki spłaty są mniej korzystne dla wierzyciela publicznego niż alternatywa w postaci przymusowego dochodzenia wierzytelności, np. poprzez egzekucję komorniczą lub postępowanie upadłościowe.
Jeżeli analiza wykazuje, że wierzyciel publiczny mógłby odzyskać większą kwotę lub szybciej uzyskać należność w wyniku działań egzekucyjnych, ZUS lub Urząd Skarbowy może odmówić zgody na rozłożenie długu na raty lub jego odroczenie. Przedsiębiorca w takiej sytuacji pozostaje zobowiązany do natychmiastowego uregulowania zaległości.
Negatywny wynik testu może skutkować podjęciem przez wierzyciela działań egzekucyjnych, takich jak zajęcie konta bankowego, wynagrodzenia lub majątku przedsiębiorstwa. Tego rodzaju działania mogą poważnie wpłynąć na płynność finansową firmy i utrudnić dalsze prowadzenie działalności.
Negatywny test zamyka możliwość negocjacji z wierzycielem publicznym w obecnej formie. Przedsiębiorca, aby ponownie ubiegać się o zmianę warunków, będzie musiał przedstawić inne propozycje lub poprawić swoją sytuację finansową, co często bywa trudne w krótkim czasie.
Kancelaria prawna TKW oferuje kompleksowe wsparcie w przygotowaniu testów prywatnego wierzyciela, zapewniając rzetelne analizy i symulacje zgodne z wymogami prawnymi. Nasi eksperci pomagają klientom w zgromadzeniu niezbędnych danych, przeprowadzeniu obliczeń oraz opracowaniu dokumentu w sposób przekonujący dla wierzyciela publicznego. Dzięki doświadczeniu w obsłudze przedsiębiorstw, gwarantujemy skuteczną pomoc w uzyskaniu zgody na rozłożenie zobowiązań na raty lub ich odroczenie.