autor: TKW Kancelaria
data publikacji: 18.03.2025 r.
Przekazanie przedsiębiorstwa następnemu pokoleniu to kluczowy krok w życiu przedsiębiorcy. Dlatego planowanie sukcesji biznesowej wymaga starannego przygotowania. Ponadto niezbędna jest znajomość przepisów oraz zrozumienie konsekwencji podatkowych. W 2025 roku polscy przedsiębiorcy mogą korzystać z kilku narzędzi ułatwiających ten proces. Jednym z najważniejszych jest Fundacja Rodzinna.
W niniejszym poradniku przedstawimy krok po kroku proces darowizny przedsiębiorstwa na rzecz dzieci. Szczególną uwagę zwrócimy na aspekty podatkowe oraz wykorzystanie Fundacji Rodzinnej. Następnie przyjrzymy się możliwościom przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. Omówimy również wniesienie JDG aportem do spółki jako etapu przygotowawczego.
Fundacja Rodzinna to instytucja prawna wprowadzona niedawno do polskiego systemu prawnego. Jej głównym celem jest efektywne zarządzanie majątkiem rodzinnym. Jednakże pomaga także w procesie sukcesji biznesowej. Dzięki niej można zabezpieczyć majątek przed rozdrobnieniem. Co więcej, zapewnia kontynuację działalności przedsiębiorstwa przez kolejne pokolenia.
Ochrona majątku – fundacja zabezpiecza aktywa przed rozdrobnieniem w sporach rodzinnych czy rozwodach. Optymalizacja podatkowa – umożliwia korzystne podatkowo przekazanie majątku następcom. Profesjonalne zarządzanie – zapewnia ciągłość zarządzania przedsiębiorstwem przez kompetentne osoby. Elastyczność – fundator określa szczegółowe zasady funkcjonowania fundacji i dystrybucji środków.
Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej ma ograniczenia w kontekście sukcesji. Natomiast przekształcenie JDG w spółkę z o.o. daje szersze możliwości planowania przekazania przedsiębiorstwa kolejnemu pokoleniu.
Ograniczenie odpowiedzialności właściciela. Łatwiejsze przekazanie przedsiębiorstwa następcom. Możliwość stopniowego wprowadzania dzieci do zarządzania. Większa elastyczność w kształtowaniu struktury właścicielskiej.
Możliwość ustrukturyzowania własności przedsiębiorstwa. Łatwiejsze wprowadzenie członków rodziny do biznesu. Oddzielenie zarządzania od własności. Przygotowanie gruntu pod wprowadzenie Fundacji Rodzinnej.
Przekazanie przedsiębiorstwa prowadzonego w formie JDG na rzecz dzieci może być zwolnione z podatku. Otóż ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje specjalne zwolnienie dla najbliższej rodziny. Jest to tzw. „zerowa grupa podatkowa”.
Warunki zwolnienia: Prawidłowe zgłoszenie – darowizna musi zostać zgłoszona do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Stopień pokrewieństwa – zwolnienie obejmuje darowizny dla zstępnych, wstępnych, małżonka, rodzeństwa. Dokumentacja bankowa – w przypadku darowizny środków pieniężnych potrzebny jest dowód przelewu.
Otrzymanie przedsiębiorstwa w drodze darowizny nie stanowi przychodu do opodatkowania. Jest to więc kluczowa korzyść podatkowa w procesie sukcesji biznesowej.
Obdarowany wstępuje w prawa i obowiązki podatkowe darczyńcy, co oznacza: Kontynuację amortyzacji środków trwałych. Przejęcie wartości początkowej składników majątku. Możliwość rozliczenia strat podatkowych darczyńcy.
Aby skutecznie skorzystać ze zwolnień podatkowych, trzeba zadbać o dokumentację: Umowa darowizny – sporządzona w formie aktu notarialnego. Inwentaryzacja majątku – szczegółowy spis składników majątku. Zawiadomienie ZUS i US – informacja o zmianie właściciela. Zgłoszenie SD-Z2 – w ciągu 6 miesięcy od dnia darowizny.
Tak, przepisanie przedsiębiorstwa na dziecko jest w pełni możliwe. Istnieje zatem kilka metod realizacji takiego transferu. Można dokonać darowizny przedsiębiorstwa albo przekształcić formę prawną działalności. Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie Fundacji Rodzinnej.
Przepisanie wymaga jednak spełnienia określonych warunków formalnych i podatkowych. Warto więc starannie zaplanować cały proces. Pamiętajmy, że transfer wiąże się z przeniesieniem nie tylko praw, ale i obowiązków. Właściwie przeprowadzone zbycie przedsiębiorstwa pozwala na kontynuację działalności przy minimalizacji podatków.
Sporządzenie statutu fundacji – określenie celów i zasad zarządzania. Powołanie organów fundacji – zarząd, rada protektorów, itp. Akt założycielski – sporządzenie aktu notarialnego. Wniesienie majątku do fundacji – przekazanie udziałów spółki z o.o. Rejestracja – uzyskanie osobowości prawnej przez fundację.
Fundacja Rodzinna gromadzi majątek, który może stanowić: Udziały w spółkach. Nieruchomości. Aktywa finansowe. Inne składniki majątku.
Beneficjentami fundacji mogą być: Dzieci fundatora. Małżonek. Inni członkowie rodziny.
Przekształcenie JDG w spółkę z o.o. – przygotowanie struktury biznesowej. Utworzenie Fundacji Rodzinnej – powołanie instytucji zarządzającej majątkiem. Wniesienie udziałów spółki do fundacji – przekazanie własności. Ustanowienie dzieci beneficjentami fundacji – zapewnienie korzyści z majątku. Ustalenie zasad wypłaty świadczeń – określenie reguł dystrybucji zysków.
W przypadku standardowej darowizny przedsiębiorstwa na rzecz dzieci istnieje zwolnienie z podatku. Wymaga to jednak zachowania wymogów formalnych (zgłoszenie do urzędu skarbowego).
Przy wykorzystaniu Fundacji Rodzinnej: Wniesienie majątku do fundacji przez fundatora nie podlega opodatkowaniu. Świadczenia dla najbliższej rodziny są zwolnione z podatku dochodowego.
Fundacja Rodzinna korzysta z preferencyjnych zasad opodatkowania: Dochody fundacji z działalności inwestycyjnej są zwolnione z podatku kapitałowego. Dochody z działalności operacyjnej spółek zależnych są zwolnione od podatku (dywidenda). Świadczenia dla beneficjentów z najbliższej rodziny opodatkowane są tylko raz 15% CIT.
Fundacja Rodzinna jako podmiot holdingowy – preferencje podatkowe dla holdingów. Strategiczne planowanie wypłat świadczeń – dostosowanie harmonogramu do potrzeb. Reinwestycja zysków – możliwość reinwestowania bez konieczności opodatkowania.
Wykorzystanie zwolnień podatkowych – darowizny w zerowej grupie podatkowej. Fundacja Rodzinna – optymalne narzędzie do minimalizacji obciążeń podatkowych. Sukcesywne przekazywanie udziałów – rozłożenie procesu w czasie. Odpowiednie planowanie – konsultacje z doradcami podatkowymi i prawnikami.
Niedopełnienie formalności – brak zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Nieprawidłowa wycena majątku – ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe. Pozorna darowizna – próba ukrycia sprzedaży pod pozorem darowizny. Nieuwzględnienie wszystkich konsekwencji – konieczność całościowego podejścia.
Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Chce więc przekazać przedsiębiorstwo dwójce swoich dzieci. Najpierw przekształca JDG w spółkę z o.o. Następnie sukcesywnie daruje udziały dzieciom. Podczas procesu zachowuje odpowiednią dokumentację i dokonuje zgłoszeń do urzędu skarbowego.
Rodzina Nowackich prowadzi przedsiębiorstwo produkcyjne od 30 lat. Senior rodu postanawia utworzyć Fundację Rodzinną. Do fundacji wnosi udziały w spółce. W statucie fundacji określa zasady zarządzania przedsiębiorstwem oraz reguły wypłaty świadczeń dla beneficjentów – dzieci i wnuków.
Maria Wiśniewska prowadzi JDG. Zakłada zatem spółkę z o.o. i wnosi swoją działalność jako aport. Następnie tworzy Fundację Rodzinną i przenosi udziały w spółce. Dzieci Marii zostają beneficjentami fundacji. To zapewnia im korzyści z majątku przy minimalizacji obciążeń podatkowych. Proces zbycia przedsiębiorstwa przebiega płynnie dzięki wcześniejszemu przygotowaniu wszystkich składników majątku.
Przekazanie przedsiębiorstwa dzieciom to skomplikowany proces wymagający specjalistycznej wiedzy. Szczególnie przy wykorzystaniu Fundacji Rodzinnej. Błędy na tym etapie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji podatkowych i prawnych.
Kompleksowe podejście – analiza wszystkich aspektów prawnych i podatkowych. Indywidualna strategia – dopasowanie rozwiązań do konkretnej sytuacji. Minimalizacja ryzyka – uniknięcie kosztownych błędów i nieporozumień. Długofalowe planowanie – przygotowanie przedsiębiorstwa i rodziny na zmianę pokoleniową.
Kancelaria TKW Tkaczyk Kopeć Wrembel z biurem w Gdyni i Gdańsku specjalizuje się w doradztwie sukcesyjnym. Oferuje pomoc w: Przekształceniach form prawnych działalności gospodarczej. Tworzeniu i obsłudze Fundacji Rodzinnych. Planowaniu podatkowym przy przekazywaniu majątku. Restrukturyzacji przedsiębiorstw rodzinnych.
Dzięki doświadczeniu i zespołowi ekspertów, kancelaria zapewnia wsparcie na każdym etapie procesu. Gwarantuje bezpieczeństwo prawne i optymalizację podatkową. Zapraszamy zatem do kontaktu w celu umówienia indywidualnej konsultacji. Przedstawimy rozwiązania dopasowane do Państwa sytuacji rodzinnej i biznesowej.