Dziedziczenie: Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka

autor: Radca Prawny Joanna Wrembel

data publikacji: 23 listopada 2023 r. 

Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka

Dnia 15 listopada 2023 r. weszły w życie nowe przepisy spadkowe regulujące między innymi odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka. Zmiany zostały wprowadzone nowelizacją Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw z 28 lipca 2023 r. (Dz. U. 2023 poz. 1615).

Do tej pory, aby odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka wymagana była zgoda sądu opiekuńczego. Termin na odrzucenie spadku w imieniu dziecka wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym rodzice dziecka odrzucili spadek.

Nowe zasady wprowadzone od 15 listopada rzucają nowe światło na kwestię dziedziczenia przez małoletnich, szczególnie w kontekście odrzucenia spadku przez ich rodziców. Bez wątpienia istotnym ułatwieniem jest brak konieczności uzyskiwania zgody sądu w przypadku, gdy dziecko zostaje powołane do dziedziczenia wskutek wcześniejszego odrzucenia spadku przez rodzica.

Warto podkreślić, że możliwe jest złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego nie tylko przed notariuszem, ale także w sądzie spadku. Ta elastyczność może ułatwić proces odrzucenia spadku, dostosowując go do konkretnej sytuacji rodziny.

Jednakże, istnieje kilka warunków określonych w art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które muszą być spełnione:

  1. dziecko jest powołane do dziedziczenia w wyniku odrzucenia spadku przez jego rodzica;
  2. procedura odrzucenia spadku w imieniu dziecka jest realizowana przez tego z rodziców, któremu przysługuje władza rodzicielska;
  3. w przypadku, gdy obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, drugi z rodziców wyraża zgodę na odrzucenie spadku lub decyzja o odrzuceniu jest podejmowana wspólnie przez oboje;
  4. spadek musi odrzucić także uprawnione do tego spadku rodzeństwo dziecka.

Te nowe uregulowania ukierunkowują proces dziedziczenia przez małoletnich na bardziej klarowną i dostosowaną do indywidualnych potrzeb ścieżkę, eliminując zbędne formalności i uprościwszy procedury związane z odrzuceniem spadku. To ważne posunięcie, które może znacznie ułatwić rodzinom załatwienie spraw związanych z dziedziczeniem w przypadku nieletnich beneficjentów.

Należy jednak pamiętać, że zgoda sądu opiekuńczego w niektórych przypadkach nadal będzie wymagana. Dotyczy to między innymi sytuacji, w której samo dziecko jest powołane do dziedziczenia, np. po swojej matce czy ojcu.